TAKVİYE EDİCİ GIDA

Tanımlar ve Açıklamalar

TANIMLAR

Besin Öğesi

Vitaminler ve mineralleri ifade eder.

Botanikler

Bitkiler, otlar, mantar, alg ve bunların ekstraktlarını ifade eder.

Diğer Maddeler

Vitaminler, mineraller ve botanikler dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan maddeler.

Takviye Edici Gıda

Normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla; vitamin, mineral, protein, karbonhidrat, lif, yağ asidi, amino asit gibi besin öğelerinin veya bunların dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan bitki, bitkisel ve hayvansal kaynaklı maddeler, biyoaktif maddeler ve benzeri maddelerin konsantre veya ekstraktlarının tek başına veya karışımlarının kapsül, tablet, tek kullanımlık toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve diğer benzeri sıvı veya toz formlarda hazırlanarak günlük alım dozu belirlenmiş ürünleri ifade eder.

Yüzde Bileşen Listesi

Takviye edici gıdanın üretiminde ve hazırlanmasında kullanılan; aroma vericiler, gıda katkı maddeleri, gıda enzimleri ve bileşik bileşenin herhangi bir bileşeni de dahil olmak üzere tüm bileşenlerinin kullanım amaçlarını ve fonksiyonlarını da içerecek şekilde üretim sırasında kullanıldıkları miktarına göre ağırlıkça azalan sıra ile (%) şeklinde düzenlenen belgeyi ifade eder.

Spesifikasyon Belgesi

Her takviye edici gıdanın bileşiminde bulunan bulunan etken maddelerin niteliğini (toz, ekstrakt ve benzeri) ve birimdeki (tablet, kapsül, kaşık ve benzeri) miktarını gösteren belgeyi ifade eder.

Günlük Alım Dozu

Üretici veya ithalatçı tarafından, yaş grubu da dikkate alınarak tüketilmesi tavsiye edilen günlük tüketim miktarını ifade eder.

AÇIKLAMALAR

Piyasaya arz edilecek her bir takviye edici gıda için onay alınması zorunludur.

İthal edilecek takviye edici gıdalarda onay; kontrol belgesine tabi olması durumunda kontrol belgesi başvurusundan önce, kontrol belgesine tabi olmayan ürünlerde ise ön bildirim öncesinde alınmalıdır.

İthal edilecek takviye edici gıdalarda Ankara ve İstanbul İl Müdürlükleri yetkilidir.

Takviye edici gıda kapsamında değerlendirilen ve tüketime hazır halde dökme olarak piyasaya arz edilebilen kapsül, tablet, pastil, tek kullanımlık toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve diğer formlardaki ürünler için piyasaya arz edilmeden önce onay alınması zorunludur.

İl Müdürlüğü; onay başvurusu yapılmış bir üründe limitleri belirlenmemiş vitamin/mineral/besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan diğer maddelerin bulunması durumunda bu maddelerin listesini ve varsa bilimsel çalışmaları başvuru dosyasına ekleyerek, limitlerinin belirlenmesi amacıyla Bakanlığa gönderir. Onay başvurusunda bulunan diğer bilgi ve belgeleri inceler. Başvuru dosyasında istenen bilgi ve belgelerde eksiklik varsa başvuru sahibine bildirir. Bakanlıkça limitlerin internet sitesinde yayımlanması ve eksikliklerin giderilmesinden sonra onay işlemleri tamamlanır.

Üretici veya ithalatçı, onay başvurusu yapmış oldukları üründe limitleri belli olmayan vitamin, mineral ile besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan diğer maddelerin bulunması durumunda bu maddelerle ilgili bilimsel çalışmaları (eğer varsa) başvuru dosyasına ekleyebilir.

Bakanlık; onaylanan takviye edici gıdaların listesini, gıda işletmelerini, gıda işletmecilerinin alan adı ve URL adres/adresleri ile kullanımına yasak ve kısıtlama getirdiği takviye edici gıda bileşenlerini resmi internet sitesinde güncelleyerek yayınlar.

Takviye edici gıdalarda; organik olmayan (sertifikası olmayan) ürünün markasında, isminde “bio, biyo, eco, eko, org” ekleri kullanılamaz.

Bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğu beyan edilmeyen ve organ ismi kullanılmayan ifadeler ticari marka, marka, marka adı veya ticari ad olarak kullanılabilir.

Onay numarası almış bir takviye edici gıdanın ticari marka, ismi ve bileşen listesi değişmeden üretim yerinin değişmesi durumunda, İl Müdürlüğü tarafından takviye edici gıdaya yeni onay numarası düzenlenmez.

Fason üretilecek takviye edici gıdanın onay başvurusu, fason üretimi yaptıran veya fason üretim yapan üretici tarafından yapılabilir. Talep edilen bilgi ve belgeler, fason üretimi yaptıran veya fason üretim yapan üretici tarafından imzalanabilir.

Onay başvurusu dosyasında ticari markası, adı, bileşeni ve günlük alım dozu aynı olan ancak farklı ticari şekil/şekillerdeki (50 g, 100 g, 100 kapsül, 150 kapsül, saşe vb.) takviye edici gıda için tek bir onay numarası verilir ve onay numarası diğer ticari şekiller için de kullanılır. İşletmeci daha önce onay aldığı takviye edici gıdanın markası, adı, bileşeni ve günlük alım dozunun aynı olması durumunda farklı ticari şekiller için onay başvurusu yapmaz, sadece resmi yazı ile İl Müdürlüğüne bildirimde bulunur. Bu durumlarda yeniden başvuru ve onay ücreti ödenmez. İl Müdürlüğü, Gıda Güvenliği Bilgi Sistemine (GGBS) yeni ticari şekil/şekilleri de ilave eder.

Onay için istenen bilgi ve belgelerin İngilizce olması durumunda tercüme istenmez.

Takviye edici gıdalar için “Bitki Listesi“nde pozitif olarak belirtilen botaniklerin tümü, takviye edici gıdaların bileşiminde yer alabilir. Botanik içeren takviye edici gıdaların onay başvurusunda veya piyasa kontrollerinde sapma oranları değerlendirilmeyecektir.

Aynı ambalaj içerisinde tek bir marka ve isim altında iki veya daha fazla set olarak ayrı formülasyonu içeren takviye edici gıdalara tek bir onay numarası düzenlenir. Bu durumda her bir takviye edici gıda için başvuru dosyasında bulunması gereken bilgi ve belgeler ayrı ayrı düzenlenir.

Takviye edici gıdalar tebliğinin yürürlüğe girdiği tarihten önce ithal edilen veya üretilen veya işlenen veya piyasaya arz edilen ürünler için onay alınmış olması durumunda da aynı ürünlerin piyasada yer aldığı şekliyle ithalatı, üretimi, piyasaya arzı 31/12/2017 tarihine kadar devam edebilir. Ancak, 31/12/2016 tarihinden sonra piyasada bulunan veya piyasaya arz edilecek bütün ürünler için tebliğ hükümlerine uyulması zorunludur.

İşletmecinin, onay başvurusunda sapma oranlarını beyan etmesi durumunda İl Müdürlüğü sapma oranlarını da değerlendirir.

Üretici veya ithalatçı; ticari unvan veya adres değişikliğinde daha önce onay aldığı takviye edici gıdaya ait onay resmi yazısını ve yapılan değişikliklerle ilgili resmi belgeleri, onay aldığı İl Müdürlüğüne verir. Adres veya ticari unvan değişikliği olan işletmenin daha önce onay aldığı ürünler için yeni onay numarası düzenlenmez. İl Müdürlüğü, GGBS takviye edici gıda ürün onay ekranındaki mevcut onay yeni işletmeyi ekler. Önceki işletmeyi söz konusu ekranda pasif hale getirir ve son durumu resmi yazı ile işletmeye bildirir.

Üretici veya ithalatçı; onaylı takviye edici gıdanın, ticari markası değişmiş ise yeniden onay almak üzere dilekçe ekinde takviye edici gıda onay resmi yazısını, ticari markanın bir suretini ve ticari marka dışında daha önceki başvuru dosyasında yer alan bilgilerin değişmediğine dair taahhütnameyi hazırlayarak, takviye edici gıda onayı alınan İl Müdürlüğüne müracaat eder. İl Müdürlüğü değişiklikleri değerlendirir ve sonucun uygun olması durumunda takviye edici gıdayı onaylar. İl Müdürlüğü, GGBS’de takviye edici gıdaya yeni onay numarasını alır ve takviye edici gıdanın onayını resmi yazı ile işletmeciye bildirir.

Gıda işletmesinin birden fazla adreste faaliyet göstermesi durumunda; onay başvuru dosyası ile birlikte işletmelerine ait bilgileri İl Müdürlüğüne sunar. Uygun olması durumunda, takviye edici gıdaya tek onay numarası verilir ve işletmeci onay numarasını tüm işletmelerinde kullanabilir. GGBS Takviye Edici Gıda Ürün Onay ekranındaki mevcut onay numarasına tüm işletmeler üretici olarak eklenir. Her bir işletmeye ait varsa alan adı ve/veya URL adres/adresleri sisteme eklenir.

Farklı illerde faaliyet gösteren gıda işletmecisinin takviye edici gıda onay numarasını diğer gıda işletmelerinde de kullanmak istemesi, vergi numarası ve unvanı ile takviye edici gıdanın isim, marka ve bileşenlerinin aynı olması durumunda; İl Müdürlüğü GGBS Takviye Edici Gıda Ürün Onay ekranındaki mevcut onay numarasına ilgili işletmeyi üretici işletme olarak ekler. Her bir işletmeye ait varsa alan adı ve/veya URL adres/adresleri sisteme eklenir.

Limitleri belli olan bileşenler ile kısıtlı maddeler listesinde limitsiz belirtilen bileşenler için günlük alım dozunu geçmemek şartı ile, günlük alım dozu aralık olarak verilebilir.

İsimlendirmede, botaniğin kendisi veya etken maddesi veya ikisi birlikte isim olarak kullanılabilir.

Bileşiminde koruyucu katkı maddesi kullanılmayan formlar şurup, koruyucu katkı maddesi kullanılan formlar ise sıvı form olarak değerlendirilir. Şurup formlarında, şeker yerine bal ve/veya meyve suyu konsantresi kullanılabilir.

Bal, keçiboynuzu özü, sirke vb. gıda olarak tüketilen ürünler değişik formlarda üretilse bile takviye edici gıda olarak değerlendirilmez. Bu bileşenler tat vermek amacıyla takviye edici gıdalarda kullanılabilir.

Takviye edici gıda olarak onay başvurusu yapılan ancak geleneksel gıda olarak ürünlere vitamin, mineral veya besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan maddelerin katılması halinde İl Müdürlüğü Bakanlığın görüşünü alır.

Vitamin ve mineral katkılı lolipop vb. tarzda şekerli gıdalar ve sakızlar takviye edici gıda olarak değerlendirilmez.

Türk Gıda Kodeksi Bitki Adıyla Anılan Yağlar Tebliği” kapsamı dışında kalan bitki listesinde pozitif olarak belirtilen ve bitkilerden elde edilen aromatik yağlar da dahil olmak üzere tüm yağlar, takviye edici gıda tanımına uygun olması ve günlük alım dozunun verilmesi durumunda takviye edici gıda kapsamında değerlendirilir.

4 – 10 yaş grubu çocuklara yönelik takviye edici gıda etiketinde, 4 – 10 yaş grubu ile birlikte 11 yaş ve üstü yetişkinler için de günlük alım dozu belirtilebilir.

Saşe ya da sıvı ampul gibi tek kullanımlık formdaki takviye edici gıdanın günlük alım dozu 1/2, 1/4… vb. şekilde beyan edilemez.

Arı sütü, arı poleni ve propolis etken maddeleri takviye edici gıda bileşeni olarak tek başına ve birlikte kullanılabilir.

Probiyotik mikroorganizmaların tamamı belirlenen limitlere uygun olması durumunda takviye edici gıda bileşeni olarak kabul edilir. İl Müdürlüğü, probiyotik mikroorganizmaların ilgili alanda isimlerinin bulunmaması durumunda mikroorganizmaların isimlerini GGBS’deki ilgili alanda tanımlanmak üzere Bakanlığa gönderir.

İsmi, ticari markası ve bileşenleri aynı olan takviye edici gıdanın, kullanıcı grubu farklı olsa dahi günlük alım dozunun ayrı ayrı belirtilmesi şartıyla tek onay numarası verilebilir. Üretici veya ithalatçı tarafından takviye edici gıdanın üretiminde kullanılan bileşenlerin üretim sırasında kullanılan miktarına göre (%) toplamında +/- % 0,1 tolerans değeri dikkate alınır.